Utemeljitelj i osnivač Bošnjačkog instituta, Adil Zulfikarpašić, rođen je 23. decembra 1921. godine u Foči, kao potomak stare bosanske plemićke porodice bega Čengića. Iako je veći dio svog života proveo u emigraciji, biografija i cjelokupan rad ovog istaknutog bosanskohercegovačkog i bošnjačkog intelektualca i političara povezani su sa Bosnom i Hercegovinom.
Već kao gimnazijalac, pokazujući spremnost na borbu za socijalnu pravdu i jednakost, društveno se angažira i pristupa komunističkoj omladini. Nedugo potom postaje član Komunističke partije Jugoslavije, čiji je bio istaknuti aktivist, unatoč tome što je nerijetko sa njom dolazio u sukobe. Njegovu antifašističku borbu i djelovanje u Drugom svjetskom ratu obilježilo je i ustaško hapšenje 1942. godine u Sarajevu.
Neodstupanje od svojih etičkih i ideoloških načela pokazuje na funkciji pomoćnika ministra trgovine u prvoj vladi Republike Bosne i Hercegovine, kada uviđa nemogućnost uspostavljanja socijalne pravde zbog povećanja apetita vodećeg komunističkog sloja za materijalnim dobrima i ugodnim životom. Odlučivši da će napustiti takvo socijalno okruženje, Adil Zulfikarpašić odlazi u Trst 1946. godine, čime započinje period njegovog emigrantskog i disidentskog života. U Innsbrucku i Grazu studirao je političke nauke, a 1954. godine prelazi u Švicarsku, gdje se afirmira kao istaknuti predstavnik bošnjačke dijaspore. Bogati društveno angažirani i politički život koji je vodio u Švicarskoj ogledao se, između ostalog, u pristupanju Liberalnoj internacionali, te radu na projektu stvaranja Bošnjačke demokratske organizacije, održavajući bliske veze sa bečkom novonastalom jezgrom bošnjačke demokratske emigracije. U Beču 1960. godine pokreće političko-kulturni mjesečni časopis Bosanski pogledi, koji izlazi do 1967. godine okupljajući muslimanske iseljenike širom svijeta, koji su pod utjecajem različitih nacionalnih i političkih struja u emigraciji bili sve više u opasnosti da izgube svoj kulturni i nacionalni identitet. Sa demokratski orijentiranim Bošnjacima okupljenim oko Bosanskih pogleda 1964. godine započinje osnivanje Liberalnog saveza Bošnjaka.
Profilirajući se kao uspješan i ugledan poslovan čovjek od sredine 60-ih do sredine 70-ih godina, Adil Zulfikarpašić početkom 1980-ih posvećuje se u potpunosti političkom i kulturnom radu za Bosnu i Hercegovinu razvijajući ideju osnivanja kulturne institucije za proučavanje prošlosti Bosne i promoviranje njene kulture.
U junu 1988. godine osniva “Bosniaken Institut – Stiftung Adil Zulfikarpasic” u Zürichu, sa statusom fondacije. Ostvarujući svoju dugogodišnju želju, Bošnjački institut 2000. godine iz Züricha izmiješta u Sarajevo gdje osniva “Bošnjački institut – Fondaciju Adila Zulfikarpašića”, u koju smiješta sve fondove i zbirke i koji počinje sa radom 2001. godine u punom kapacitetu bibliotečke, kulturne i naučne ustanove.
Adil Zulfikarpašić, vakif, kulturni mecena, dobročinitelj, istaknuti borac za unapređenje kulturnog i obrazovnog života Sarajeva i općenito Bosne i Hercegovine, tokom svog života primio je brojna priznanja, a neka od najznačajnijih su Počasni doktor pravnih nauka Univerziteta u Bihaću 2007. godine, Povelja počasnog člana Akademije nauka i umjetnosti BiH 2003. godine i Šestoaprilska nagrada grada Sarajeva 2002. godine.